سلام به همه
امروز با چند ترفند کوچیک از اولی ریچاردز با شما همراه هستیم.
اولی ریچاردز زبانشناسی 9 زبانه از بریتانیا هستند. قبلا با هم درباره ایشون کمی صحبت کرده بودیم.
در این تاپیک به توضیحات مفید ایشون درباره سوالاتی که خیلی مرسوم هستند خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید…
من سطحم رو دقیقاً نمیدونم، احساس می کنم متوسط یا نزدیک به متوسط هستم. چجوری منبع و برنامه مورد نظرمو تهیه کنم؟
بهترین برنامه با تجربه کردن ساخته میشه، باید منابع با سطوح مختلف رو امتحان کنید تا بهترین منبع که مناسب شماست و ازش لذت می برید رو پیدا کنید. بهترین برنامه ها با بهترین تجربه ها ساخته میشن.
آیا فشرده خوانی بهتره؟ یا گسترده خوانی؟
در وهله اول دوست دارم کمی درباره اینا صحبت کنم. فشرده خوانی یعنی اینکه شما کاملا به یک متن متمرکز میشید و قصدتون مطالعه عمیق و فهمیدن دقیق کلمات و گرامرشه. متون در این تکنیک کوتاه هستند. ما معمولا این مورد رو در مدارس و کلاس ها زیاد می بینیم.
گسترده خوانی یعنی اینکه شما قصدتون از خوندن یه مطلب فقط لذت بردن و تماس با مطلبه. مثلا وبلاگی، کتابی، داستان کوتاهی و… رو می خونید.
به نظر من در سطوح ابتدایی فشرده خوانی از اهمیت بالایی برخورداره. چرا که نیاز دارید تمرکز کنید تا گرامر و لغات رو بهتر متوجه شید. وقتی به سطوح متوسط می رسید، یک ریشه زبانی برای خودتون ایجاد کردید و پایه های زبان رو می دونید. زبان خیلی عظیمه، دونستن و مطالعه عمیق تمام ارکانش غیر ممکنه. با فشرده خوانی شما در ابتدا پایه ها و اصول زبان رو می تونید به دست بیارید و وقتی که به سطح متوسط و بالا تر میرسید در واقع این شکل خوندن ارزشش رو از دست میده. چرا که دیگه نیازی به اینقدر فهمیدن و دونستن گرامر و ساختار و… ندارید پس بازده فشرده خوانی میاد پایین.
اینجاست که اهمیت گسترده خوانی بالا میره. تو این مقطع شما لغات مرسوم و گرامر رو تقریباً می دونید. حالا وقتشه از زبان لذت ببرید و استفاده کنید.
گسترده خوانی روشی عالی برای یادگیری زبان به شکل طبیعی هستش و شما رو به سمت عالی تر شدن می بره.
پس فشرده خوانی برای سطوح شروع کننده خوبه و گسترده خوانی برای سطوح بالاتر.
به چه صورت زبان آموزان می تونند کلمه ای رو یاد بگیرند و به هیچ وجه فراموش نکنند؟
این دوستی که این سوال رو پرسیدند از کلمه heathrow airpot مثال زده بودند و گفتند که میخوان جوری این کلمه رو یاد بگیرند که دوستاشون رو راحت تر راهنمایی کنند.
در وهله اول اگه واقعاً و عمیقاً یه کلمه برای شما مهم باشه، فراموشی اون لغت غیرممکن میشه. چرا که عادت ذهن به خاطر سپردن چیز های مهمه.
اینم بدونید که همیشه فراموشی پیش میاد، با تکرار زیاد و پیاده کردن یه سری تکنیک های خاص میشه درصد فراموشی رو پایین آورد.
مثلا هر روز یه ساعتی رو برای مرور اون کلمه ها اختصاص بدید، می تونید بر روی کاغذی اون رو بنویسید و یه جایی تو اتاقتون بچسبونید که همیشه جلو چشمتون باشه.
استفاده از لغت راهی عالی برای بخاطر سپردن اوناست. میشه یه سری مکالمات خیالی و مصنوعی ایجاد کرد که پیش خودتون از کلمه در طول روز استفاده کنید.
می تونید از یادآور یا mnemonic ها استفاده کنید. مثلا به کلمه چیزی رو ربط بدید. یه لغت خاص یا یک تصویر یا یک شی و… رو به اون لغت ربط بدید تا به عنوان یک یادآور براتون عمل کنه.
بلند خوانی برای مکالمه خوبه؟
نه. برای مکالمه به هیچ وجه خوب نیست. چرا که هیچ خلاقیتی در خواندن متن وجود نداره و شما فقط یک متن رو می بینید و اون رو بلند می خونید. در واقع هیچ تمرکزی در خوندن شما وجود نداره. برای مثال می تونید از زبان بومی خودتون استفاده کنید.
یه کتاب رو بردارید و شروع کنید ده دقیقه اون رو بلند بخونید، بعد از اینکه تموم شد از خودتون بپرسید که چی خوندید؟ معمولا درصد بالاییش رو یادتون نمیاد.
البته بلند خوانی یه مزیت عالی داره و اون اینه که به شما در بهتر شدن تلفظتون کمک می کنه. چون با بلند خوندن مجبورید آوا و تلفظ رو رعایت کنید که خودش کمک کننده عالی ای برای بهتر شدن تلفظه.
بلند خوانی رو نباید با آماده کردن متن سخنرانی و تمرینش اشتباه گرفت.
شما متن سخنرانی رو خودتون می نویسید، و از روی خلاقیت خودتونه و روشی فوق العاده برای بهتر شدن شما در مکالمه هستش چرا که بر روی متن تسلط کامل دارید و می دونید چی قرار بخونید.
پس آیا بلند خوانی به مکالمه کمک میکنه؟ خیر نمیکنه. فقط برای تلفظ خوبه و بهتره که برای دریافت بازده ای بیشتر از تلفظ بازخورد دریافت کنید.
آیا یادگیری لغات از آهنگها ممکنه؟
خود من یه موزیسین هستم و عاشق حفظ کردن آهنگها در زبان های مختلفم.
ولی حفظ یک آهنگ هیچ دلیل بر حفظ لغات داخلش نیست.
اگه یه لغت رو در قالب یه آهنگ حفظ کنید هیچ تضمینی بر استفاده اون لغت در مکالمتون وجود نداره. چرا که لغات در آهنگ ها، با لغات در مکالمه کاملا از لحاظ آوایی و مفهومی متفاوت هستند.
به این شکل احساس میشه که انگار حفظ یک آهنگ در جای متفاوتی از ذهن رخ می ده که اصلا مربوط به مکالمه نیست.
ولی برای حفظ لغات داخل آهنگ ها می تونید از فلش کارت هایی که از تکنیک SRS استفاده می کنند یا روش های دیگه ای که برای حفظ لغات در مکالمه استفاده می شن، بهره ببرید.
چطوری در زبان جدید زبان آموزان مکالمه کنند و خسته نشیم؟
این به نظرم سوال خیلی خوبیه. یادمه یه بار به اسپانیا رفته بودیم و تو یکی از کلاب ها با دوستانی جمع بودیم و من حدود 4 ساعت اونجا اسپانیایی صحبت کردم. بعد 4 ساعت احساس کردم دیگه نمیتونم و کاملا مغزم هنگ کرده بود و دیگه هیچی نمی فهمیدم.
من سطح اسپانیاییم خیلی بالا بود… ولی این اتفاق کاملا عادیه.
بهترین راه حل اینه که مغز رو تربیت کنید و تمرین بدید. اگه عادت دارید نیم ساعت مکالمه کنید زمانش رو افزایش بدید. مثلا بکنیدش یک ساعت یا دو ساعت یا بیشتر…
دقیقا بعد اون روز تو اسپانیا دیگه این اتفاق برای من نیوفتاد. چون اون چهار ساعت مکالمه کار خودش رو کرده بود.
آیا بدون معلم میشه مهارت نوشتاریم رو بالا ببرم؟ آیا ترفندی میشناسید؟
بله، ترفند من اینه که معلم استخدام کنید …
برای بهتر شدن در نوشتن نیاز به بازخورد دارید. ولی یه سری ترفند ها هستند که می تونید به عنوان یه جایگزین برای بهترین گزینه یعنی معلم انجامشون بدید.
اولی زیاد کتاب خوندنه. بهترین نویسنده های دنیا در یک چیز مشترک اند و اون کتاب خوندنه. چیزی که بر روی برگه میاد از فکر و سازمان ذهنی ماست، که با خوندن زیاد ساخته میشه.
برای ارائه ترفند دیگه اول از خودتون بپرسید هدف از بالا بردن مهارت نوشتاری چیه؟ اگه برای امتحان هستش، مطالب مربوط به امتحان رو مطالعه کنید و ساعتش رو بالا ببرید. برای پیشرفت باید مدل و الگو خوبی داشته باشید.
ترفند دوم برای بهتر نوشتن اینه که روزانه این کارو انجام بدید. یه سایت وجود داره به اسم Lang-8.com که می تونید برید اونجا مطلبی رو بنویسید و بومی زبان ها براتون اون رو تصحیح کنند. برای بهتر شدن نیاز دارید دوباره برگردید به متنتون و اون رو با متن اصلاح شده، مقایسه کنید. مشکلات رو پیدا کنید و تکرار داشته باشید و تکرار و تکرار… کاری که خیلیا انجام نمیدن.
ترفند سوم، ترجمه برعکسه. شما یه متنی کوتاه از زبانی که مشغول یادگیریش هستید بردارید و اون رو به زبان خودتون برگردونید. بعد که تموم شد، متن زبان خارجی رو بپوشونید و سعی کنید متن ترجمه شده خودتون رو به همون زبان برگردونید. مثلا اگه انگلیسی می خونید، متن انگلیسی رو به فارسی ترجمه کنید و روی متن انگلیسی رو بپوشونید. حالا فارسی رو به انگلیسی بر گردونید.
این روش به شدت مفید و به شدت دشواره. پس اگه قرار این روش رو امتحان کنید باید اراده و حوصله زیادی داشته باشید.
ترفند چهارم تهیه کردن کتاب های تست هستش. شما یه سری کتاب های معروف تست مثلا برای آزمون IELTS رو تهیه می کنید و یه کتاب دیگه که ساختار این موارد رو توضیح بده. بعد با دقت و تمرکز زیاد به ساختار و جملات نگاه می کنید و از اونها الگو برداری و در تست ها پیاده می کنید. در آخر بازخورد می گیرید و اشتباهاتتون رو اصلاح می کنید.
پس بطور خلاصه زیاد کتاب بخونید و به دنبال بازخورد باشید.
به نظرتون تسلط بر ساختار و شیوه قرار گیری کلمات رو چطور یاد بگیریم؟
در زبان های مختلف شیوه قرار گیری کلمات پشت هم متفاوته. در چینی به یه شکل کلمات پشت هم قرار می گیرند و در انگلیسی به شکل دیگه.
بهترین روش برای درک اینها، خوندن و شنیدن با تمرکز و دقته. در کل تمرکز و توجه کردن به جملات خیلی مهمه.
با تکرار های زیاد شما عادتی ایجاد می کنید که این موارد رو بهتر متوجه شید. برای ایجاد این عادت ها نیاز داریم که مثال های زیادی ببینیم.
من برای یادگیری زبان، جملات رو به جای کلمات یاداشت می کنم، چرا که کلی جمله و مثال می تونم جمع کنم و ازشون الگو برداری کنم. البته بخواید سخت بگیرید خسته و کلافه میشید پس سعی کنید زیاد گوش بدید و تکرار کنید تا اینا همگی خودکار بشن.
در مسیر زبان آموزی چطوری میشه با انگیزه بمونیم؟
همه می دونیم یادگیری زبان نیاز به صرف وقت داره، و صرف این وقت نیاز به انگیزه ی زیادی داره تا بتونیم ثبات رو رعایت کنیم و هر روز به زبان برای مدت طولانی ای گوش بدیم.
سوالی که پیش میاد اینه: آیا می دونید چرا می خواید زبان یاد بگیرید؟
وقتی جواب این سوال رو بدونید همه چی ساده میشه و دلیل درست برای رو یادگیری پیدا می کنید. پس نیازه که با خودتون رو راست باشید، و بشینید درباره این مورد کمی فکر کنید. اگه بتونید دیدگاه درست رو پیدا کنید خیلی راحت تا آخرش پیش میرید.
دلیل من برای یادگیری زبان ارتباط داشتنه. یکی از دلایلی که خیلی زود شروع به صحبت کردن می کنم همین موضوعه. اگه با مردم صحبت نکنم انگیزم به شدت افت می کنه و بیخیال زبان می شم.
شما نیاز دارید هدفتون رو با تکنیکتون یکی کنید.
چطور میشه الفبا خارجی رو یاد بگیریم؟
الفبا دو حالت داره. یا خیلی کم هستند که معمولا میشه گفت حداکثر 50 تا حروف و کارکتر هستند که خب اینارو راحت میشه حفظ کرد و طی یکی دو هفته بهشون مسلط شد. فقط کافیه بهشون توجه کنید و تکرار داشته باشید.
ولی تو حالت بعدی کارکتر ها متفاوت هستند و تعدادشون زیاده. مثلا زبان چینی بیش از 10000 کارکتر داره. خب حفظ همه اینها سال ها طول میکشه. پیشنهاد من اینه که در حالت دوم به هیچ وجه، اول راه به سراغ حروف و کارکتر ها نرید.
مرسوم تریناشون رو کم کم یاد بگیرید و بیشتر متمرکز بر شنیدن و مکالمه بشید. چون اگه با حروف شروع کنید ممکنه زود کم بیارید.
آیا ترجمه در سطوح بالا اشکالی داره؟
ترجمه یکی از ابزارهای مفید برای یادگیری زبان در سطوح ابتداییه. به شما این کمک رو می کنه که تفاوت زبانی که یاد میگیرید با زبان خودتون رو پیدا کنید. ساختار، الگو و گرامر رو بهتر متوجه بشید.
ولی تو مقاطع بالا تر ترجمه برای یادگیری ارزشش رو از دست میده. منظور من از مقاطع بالا سطوحی هستش که شما پایه های زبان رو ساختید و زبان جزئی از زندگیتون شده.
پس باید به همون زبان متمرکز شید تا بتونید با راحتی بیشتر بهش فکر کنید. مثلا من اولین کتاب اسپانیایی که خونده بودم یادمه تو اون مقطع خیلی برام دشوار بود. ولی طی چند هفته کتاب رو تموم کردم و این احساس رو داشتم که حالا می تونم به اسپانیایی فکر کنم و احساسش کنم.
تو این مقطع شما نیاز دارید که درگیر زبان باشید و غرق در اون بشید. به جای صرف وقت برای دونستن یه کلمه خاص شما موظف هستید معنیه کلی کتاب رو درک کنید و از اون لذت ببرید.
آیا دونستن فرهنگ کشور مورد نظر برای یادگیری زبان مهمه؟
فرهنگ بخشی از زبانه و برای مکالمه داشتن شما نیاز به دونستن فرهنگ دارید. این فرهنگ می تونه در زوایای مختلف باشه، مثلا غذا ها، پوشاک، مکان ها و…
مثلا اگه به یه رستوران برید نیاز دارید بدونید چگونه و با چه لحنی باید سفارش غذا بدید، چجوری از منو استفاده کنید و…
جواب بله هستش، میشه بدون دونستن فرهنگ، زبان رو فهمید ولی برای استفاده نیاز دارید با فرهنگ آشنا باشید، مخصوصاً برای رسیدن به سطوح بالا نیاز حیاتی به دونستن فرهنگ اون کشور دارید.
به چه صورت می توان به سطوح بالا در زبان باید برسیم؟
خب این سوال خیلی کلی هستش و جواب دادن بهش سخته ولی ما وقتی به سطوح متوسط می رسیم به مشکلی به اسم پلاتو بر می خوریم. برای حل این مشکل نیاز داریم کار هایی رو انجام بدیم که تا به الان انجام نمی دادیم.
در سطوح متوسط نیاز دارید که کم کم با زبان زندگی کنید، دیگه تو این سطح گرامر و افعال مهم نیستند بلکه باید زبان رو تنفس کنید و یاد بگیرید که طبیعی صحبت کنید.
زبان رو وارد زندگیتون کنید، صحبت کنید، به جای مطالعه کتاب مورد علاقتون در زبان بومی خودتون، اون کتاب رو در زبان خارجی تهیه کنید و بخونید.
آیا یادگیری همزمان چند زبان با هم ممکنه ؟
بله صد در صد ممکنه. ولی اگه بخوام از سرعت و دقت صحبت کنم، انتخاب من یادگیری یک زبانه. چرا که نیاز داریم بر روی اون زبان متمرکز بشیم. صحبت از وقت نیست. صحبت اصلی تمرکز و درگیر شدن با زبانه.
وقتی دومین زبان رو وارد برنامتون می کنید، مشکلتون زمان نیست، مشکلتون کاهش تمرکز هستش که تاثیر زبان آموزی رو پایین میاره.
پیشنهاد من اینه که اول یکی رو یاد بگیرید و بعد برید سراغ بعدی…
ولی اگه قصد دارید دو تا رو با هم یاد بگیرید پس جوری انتخابشون کنید که از هم متمایز باشند. مثلا اسپانیایی و ژاپنی انتخاب خوبی می تونه باشه.
چطوری زبان رو از صفر شروع کنم؟
جواب این سوال خیلی سخته. مثلا من برای یادگیری این کارو انجام می دم، امیدوارم برای شما هم مفید باشه:
اولیت در ابتدای کار یادگیری لغاته. اهمیت اصلی در یادگیری زبان مخصوصا در مقاطع ابتدایی لغات اند.
من از کتاب های درسی مثل Assimil استفاده می کنم، وقتی کتاب رو باز می کنم تقریباً هیچی بلد نیستم. کلی جمله و کلمه هست که باید یاد بگیرم و بهشون گوش بدم. سعی می کنم لغات مرسوم رو شناسایی کنم و برای اونها زمان بیشتری بزارم.
مثلا در دیالوگ های موجود در کتاب های درسی اگه 15 تا لغت باشه که بلد نیستم، سعی می کنم 5 یا 6 تایی که خیلی مرسوم هستند رو انتخاب کنم و به فلش کارتهای SRS اضافه کنم. چجوری بفهمم کدوم مرسومه؟ مشخصه. مثلا کلمات he و she از کلمات bus و taxi مهم ترند.
کل فعالیت روزانم رو دوباره و دوباره تکرار میکنم. تو فلش کارتها لغات رو مرور میکنم، بر میگردم assimil و لغات رو در قالب متن می بینم و گوش میدم و دوباره و دوباره همین کارارو تکرار میکنم.
یه چند ماهی می گذره و شریک مکالمه ای یا معلمی می گیرم و شروع به مکالمه میکنم. هفته ای دو یا سه بار باهاشون قرار می زارم و مشغول مکالمه میشم. دائماً ازشون درباره شیوه مکالمه کردن سوال می کنم و بازخورد دریافت می کنم.
بعد از 6 ماه خودم رو در شرایطی پیدا می کنم که قادر به صحبت کردن هستم. البته عالی نمیشم ولی روز به روز پیشرفت می کنم.
چه شیوه ای رو برای یادگیری گرامر پیشنهاد می کنید؟
خود من به شخصه اصلا برای گرامر زحمت نمی کشم.
گرامر برای مکالمه خوبه ولی واژگان برای من از اهمیت بی پایانی برخورداره.
برای من توجه کردن به جملات یکی از مهم ترین ارکان یادگیریه. وقتی به لغات و تفاوت هاشون دقت می کنم، گرامر رو بهتر متوجه میشم.
وقتی که تفاوت هارو متوجه شدم نکته برداری می کنم و با تکرار های زیاد اونها رو یاد می گیرم.
همونطور که می دونید برای صحبت کردن نیاز به گرامر و واژگان داریم.
بعد از اینکه به خوبی این تفاوت هارو متوجه شدم شروع به مکالمه می کنم و بازخورد دریافت می کنم تا گرامر رو در قالب مکالمه بهتر و بهترش کنم.
با این کار فاصله درک خودم از گرامر و اون اصولی که باید از گرامررعایت بشه رو می پوشونم.
برای یادگیری زبان چطوری می تونیم زمان بخریم؟
همه ی ما در طول روز 24 ساعت زمان داریم که ازش استفاده کنیم و همه ما در این حالت مشترکیم.
اگه برای یادگیری زبان وقت ندارید پس اولویتی براش قائل نیستید.
برای پیدا کردن زمان مورد نیاز، بهتره اول آهسته شروع کنید و کم کم پیش برید. اگه نمی تونید روزی دو یا سه ساعت زبان بخونید، پس این کارو نکنید. به جاش روزی 15 دقیقه بخونید.
فرض کنید روزی 15 دقیقه، هر روز زبان بخونید، مشخصاً بهتر از اینه که روزی 3 ساعت بخونید و بین اونها فاصله بندازید.
یه روش رو انتخاب کنید که حس می کنید برای شما روش مناسب و عالی ایه. مثلا اگه از روش یادگیری زبان با فیلمها لذت می برید پس اون رو انتخاب کنید، می تونه تکنیک ها دیگه هم باشه، مثلا فلش کارت های SRS یا کتاب های درسی و…
خودتون رو مصمم کنید که هر روز اون کارو انجام بدید. 15 دقیقه هر روز با روشی که دوست دارید.
3 هفته به نظر زمان مناسبی برای ارزیابی پیشرفتتونه.
وقتی که هر روز 15 دقیقه بخونید موتورتون کم کم روشن میشه و می تونید زمان رو کم کم افزایش بدید. همه ی ما 15 دقیقه در روز زمان داریم. اگه نتونیم 15 دقیقه رو پیدا کنیم مشکل از زمان نیست، مشکل از ذهن ماست. پس باید دنبال راه حلی برای آزادی ذهنمون باشیم.
میشه به زبان آموزان توضیح بدید که چطوری این همه زبان بلدید و فراموششون نمی کنید؟
من هیچوقت برای نگه داشتن زبان زحمتی نمی کشم.
معمولا زبانی که یاد می گیرم حتما دلیلی براش دارم. اگه موقعیت یا دلایلم برای یادگیری زبان تغییر کنه، دیگه انگیزه ای برای ادامه اون زبان ندارم.
مثلا زمانی که تو فرانسه اقامت داشتم و دائم در ارتباط با مردم بودم علاقه زیادی به یادگیری فرانسوی داشتم. ولی الان که ازش دورم واسم سخت شده.
وقتی چند تا زبان با هم بلد باشی سخت میشه که همشو نگه داری و حفظ باشی و ممکنه یه سری واژگان رو فراموش کنید.
ولی از اونجایی که من همیشه زبان هایی که یاد میگیرم رو عمیقاً یاد میگیرم واسه همین بازگشت به زبان برام خیلی آسونه.
اون موقع که در فرانسه بودم، زبان رو در سطوح خیلی بالا بلد بودم ولی الان افت کردم. اگه به فرانسه برم ظرف چند روز دوباره خودم رو می تونم به سطوح بالا برسونم.
برای من لذت و ارتباط در یادگیری زبان خیلی مهمه و بهش به شدت نیاز دارم.
با تشکر از شما شنوندگان عزیز، امیدوارم که بحث امروز براتون مفید بوده باشه و در مسیر زبان آموزیتون همیشه موفق باشید. خدا نگهدار.
منم به نوبه خودم از شما دوستان عزیز بابت شنیدن و خوندن این مقاله نهایت تشکر رو دارم امیدوارم که زبان آموزی خوبی داشته باشید و از مسیرتون لذت ببرید.
با تشکر از @a.bayani بابت مشارکت در این مقاله.
موفق باشید
