این درس من رو یاد یکی از مباحث حقوقی انداخت در مبحث تابعیت به نام سیستم خاک و خون توی اینترنت کمی جستجو کردم و یک مقاله کوتاه و خیلی روان پیدا کردم در اینباره که مطالعه بفرمایید و لذت ببرید از مباحث شیرین حقوقی
همین که طفلی به دنیا آمد، ناگزیر تابعیت دولتی به او تحمیل می شود. این یک قانون اجتماعی است و امروزه تقریبا همه دولت ها آنرا پذیرفته اند. این تحمیل تابعیت به دو طریق امکانپذیر است: یکی به طریق خون و دیگری به طریق خاک.
۱- سیستم خون: که آن را تابعیت نسبی می نامند، عبارت از سیستمی است که در آن تابعیت از طریق نسب به طفل تحمیل می شود، یعنی طفل به محض تولد تابعیت پدر و مادرش را پیدا می کند. منظور این نیست که تابعیت طفل مربوط به نظام اوست. اصل نژاد با اصل خون تفاوت دارد. تابعیت بر طبق سیستم خون ملازمه با نژاد از نظر زیست شناسی ندارد چنانکه هرگاه یک خانواده چینی به تابعیت دولت ایران در آید، فرزند آنها بر طبق قانون خون ایرانی می شود و حال آنکه نژاد او چینی است.
بنابراین سیستم خون از آنچه (مفهوم نژادی تابعیت) می خوانند کاملا متمایز است. سیستم خون مبتنی بر نیت احتمالی افراد است یعنی ظن غالب می رود به اینکه فرزندی که مثلا از پدر و مادر ایرانی به وجود آمده بخواهد تبعه ایران باشد.
متاسفانه سیستم خون به تنهایی برای تشخیص تابعیت افراد کافی نمی باشد و مواردی یافت می شود که نمی توان تابعیت را طبق این سیستم تعیین کرد، مثلا هر گاه طفلی از والدین غیر معلوم به دنیا آمده باشد (اطفال سر راهی) و یا اینکه والدین تابعیت خود را از دست داده و در هنگاه تولد آپارتاید باشند که در این قبیل موارد تعیین تابعیت طفل، طبق سیستم خون میسر نخواهد بود. بنابراین سیستم دیگری مورد احتیاج است که سیستم خون را تکمیل کند و آن سیستم عبارت از سیستم خاک است.
۲- سیستم خاک یا تمامیت ارضی: سیستم خاک عبارت از طریقه ای است که به موجب ان تابعیت را از روی محل تولد شخص معلوم می نمایند، یعنی هر شخصی تابعیت کشور و محل تولد خود را دارد و از آنجایی که، هر کس ناچار در محلی متولد می شود و آن محل نیز جز قلمرو دولتی محسوب است، پس چنانچه همه کشورها این سیستم را بپذیرند، دیگر آپارتایدی پیدا نمی شود و هیچ فردی بدون تابعیت نمی ماند.
امروزه اکثر دولت ها به سیستم خاک عمل می نمایند و به ندرت کشوری یافت می شود که آنرا نپذیرفته باشد.
هر دو سیستم خون و خاک طرفدارانی دارند و هر دسته هم برای اثبات نظر خود دلایلی اقامه می کنند. در حال حاضر کشورهایی از قبیل اتریش، انگلستان، سوید و ایران و… از سیستم خون پیروی می کنند. البته شایان ذکر است که تابعیت کشور انگلستان مدتی است به خون تبدیل شده و قبلا پیرو خاک بوده است. کشورهایی که تابع سیستم خاک هستند از قبیل کانادا، استرلیا، نیوزیلند، برزیل و امریکا و… می باشند.
در این قسمت از مقاله به دلایل طرفدران سیستم خون و خاک اشاره می کنیم:
یکی از دلایل طرفداران سیستم خون مصلحت کشورهای پرجمعیت و مهاجر فرست می باشد به این معنی که کشور هایی که تبعیت زیاد دارند و و سعت خاک آنها متناسب با سکنه نمی باشد مصلحت ان است که سیستم خون را اجرا نمایند. دومین دلیل سیستم خون دلیل ملی و نژادی است که این دلیل از تئوری نژادی مونتسکیو سر چشمه می گیرد. می گویند اعمال سیستم خون بهترین وسیله رعایت تاثیرات نزادی و در نتیجه ضامن علاقه مندی به کشور است. و در آخر دلیل احساساتی سومین دلیل طرفداران سیستم خون است. اینطور استنباط می کنند که که سیستم خون برای افزایش اعتبار و حیثیت دولتی بسیار مفید است.
حال به دلایل طرفداران سیستم خاک می پردازیم.
یکی از دلایل طرفداران سیستم خاک دلایل عقلی است به این معنی که انتساب هر فرد به دولتی بیشتر مربوط به خاک است و در واقع قدرت دولت ها نسبت به اشخاصی اعمال می شود که در قلمرو آنها سکونت دارند به همین نحو کسی که در محلی متولد می شود قهرا بایستی تحت حمایت قوانین ان محل قرار گیرد، یعنی تابعیت محل تولد به او تحمیل می شود. دیگر دلیلی که مورد توجه طرفداران سیستم خاک است دلایل اجتماعی است به این منظور که به طور کلی شخصی که در محیطی متولد شد و تربیت ان محیط را پذیرفت، کم کم خلق و خوی ان محیط را به خود می گیرد و با اهالی و سکنه آن محیط اختلاط پیدا می کند چه بسا دیده شده که عوامل محیطی عوامل ارثی را از بین برده است. در نهایت سومین دلیل طرفداران سیستم خاک برای پیروی از این سیستم دلایل فایده جویی و مصلحتی است به طوری که مصلحت کشور های کم جمعیت و مهاجر پذیر اقتضا می کند که برای رونق و نضج کشور خود تمام کسانی که در خاک آن دولت به دنیا می آیند تبعه خود محسوب کنند.
مقایسه دو سیستم خون و خاک
اجرای کدام یک از این دو سیستم بهتر است: در اینجا جواب قاطع و یک طرفی نمیتوان بیان کرد، زیرا در این موضوع یک حقیقت مطلق موجود نیست، بلکه حقایق نسبی وجود دارد که بر حسب کشورهای مختلف متفاوت است. این خود یک مساله سیاست ملی است و بایستی هر کشوری به اقتضا وضع جغرافیایی و وضع سکنه اش آنرا حل کند. البته با اعمال سیستم خاک قاعده ای که بر حسب آن، هر کس به محض تولد بایستی تبعه دولت معینی باشد، رعایت شده است در صورتی که سیستم خون با تمام محاسن و فوایدش این منظور را تامین نمیکند و باعث وجود اپارتایدی می شود. بنابراین برای اینکه از یک طرف موارد آپارتایدی زیاد نشود و از طرف دیگر تمامیت ملی در مقابل اختلاط نژاد حفظ گردد، کشورها عموما سیستم خاک و سیستم خون هر دو را پذیرفته اند. این طریقه ایست که قانون ایران هم انرا اتخاذ کرده است.
منبع مقاله: کتاب حقوق بین الملل خصوصی دکتر علی نصیری و ماده ۹۷۶ قانون مدنی ایران
==================
این تاپیک مربوط به درس« داستان انگلیسی خانواده یونانی » در نرم‌افزار «زبانشناس» است.
دوره: « دروس پایه ی انگلیسی بدون تلاش » فصل: « خانواده یونانی - درسنامه اصلی »