بخش 13 – استرس یا تاکید در تلفظ انگلیسی
توضیح را با یک مثال آغاز می کنیم. این دو جمله را بخوانید:
او از مدرسه آمد.
او از مدرسه آمد؟
هر دو جمله ساختار تلفظی یکسانی دارند اما چیزی در آنها وجود دارد که تفاوت بین جمله سوالی و خبری را نشان میدهد. اگر دقیق تر توجه کنید در جمله دوم تاکیدی بر قسمت آخر جمله وجود دارد. این تاکید میتواند معانی متفاوتی به جمله سوالی بدهد. اگر همین تاکید را به جای “آمد” بر روی هر بخش دیگری بگذارید اینطور به نظر می رسد که در مورد آن بخش سوال می کنید. برای مثال اینبار تاکید را بر روی بخشی که زیر آن خط کشیده شده بگذارید و جمله سوالی را تکرار کنید:
او از مدرسه آمد؟
او از مدرسه آمد؟
او از مدرسه آمد؟
آیا به این فکر کرده اید که این تاکید دقیقا چیست؟
تاکید در واقع تغییر دادن تن صدا (یا تخصصی تر فرکانس) آن است. همانطور که خواننده ها تن صدای خود را برای آواز خواندن تغییر می دهند همه ما هم در سطح محدودی از این روش استفاده می کنیم اما این بار برای رساندن یک مفهوم.
خوشبختانه ساختار تاکید جملات در زبان فارسی با بیشتر زبان های اروپای تا حد زیادی مشابه است. پس شما بعد از شنیدن یک جمله سوالی در انگلیسی به سرعت میتوانید تفاوت آن را با یک جمله خبری متوجه شوید. بخشی که بیشتر فارسی زبانان در آن بیشتر مشکل دارند ساختار تاکید در کلمات است.
همانطور استرس یا تاکید در جملات مهم است در کلمات هم مهم است. متاسفانه در سیستم آموزشی فارسی هیچ جایی از تاکید کلمات صحبتی نمی شود پس فارسی زبانان معمولا اطلاعاتی نسبت به این بخش از زبان خود ندارد و تازه در زمان یادگیری یک زبان جدید متوجه اهمیت آن می شوند.
این موضوع را به یاد داشته باشید که درست ادا کردن تاکید یک واژه بسیار مهم است. شاید عجیب به نظر برسد اما باید بدانید که اگر تلفظ واژه ها را تاحدی اشتباه بیان کنید و دیگران منظور شما را متوجه شوند اما اگر تاکید کلمات را اشتباه بیان کنید فهمیدن شما خیلی سخت می شود. پس اهمیت تاکید را اشتباه نگیرید.
ساختار تاکید
شاید هنوز از کلاس اول به یاد داشته باشید که چطور کلمات را بخش می کردیم. با حرکت دست نشان میدادیم که هر کلمه چند بخش دارد. امیدوارم حداقل این بخش را هنوز به یاد بیاورید. هر بخش از یک کلمه در واقع نماینده یک حرف صدادار است که در فارسی معمولا به وسیله یک یا چند حرف بی صدا همراهی می شود. حالا به کلاس اول برمی گردیم و چند کلمه را بخش می کنیم:
می خواهم!: می-خوا-هم!
دانشمند: دا-نش-مند
روزگار: رو-ز-گار (البته اگر برای “ز” کسره در نظر بگیریم)
خوش برخورد: خوش-بر-خورد
فداکار: ف-دا-کار
احتمالا برایتان این سوال پیش آمده که این بخش ها به چه درد می خورند. جواب در امکان گذاشتن تاکید هاست. هر بخش از کلمه میتواند محل تاکید کلمه باشد. یعنی در یک کلمه سه بخشی هر یک از سه بخش می تواند محل تاکید کلمه باشد که البته طبیعتا فقط یکی از آنها تاکید درست است. در صورتی که تاکید را بر روی دوتای دیگر بگذارید کلمه را اشتباه تلفظ کرده اید.
برای گذاشتن تاکید روی یک بخش سعی کنید آن بخش را با تن بالاتر (همانطور که آخر جمله سوالی را می گفتیم) بیان کنید. در مثال اول سعی کنید تاکید را بر روی هر یک از سه بخش کلمه “می خواهم” بگذارید:
می – خوا- هم!
می – خوا – هم!
می – خوا – هم!
احتمالا متوجه شده اید که تاکید درست کلمه “می خواهم” در بخش اول آن است. حالا همین کار را با مثال دوم انجام می دهیم یعنی واژه “دانشمند”:
دا-نش-مند
دا-نش-مند
دا-نش-مند
در واژه “دانشمند” تاکید کلمه بر روی بخش سوم است. مثال بعدی واژه “روزگار” است:
رو-ز-گار
رو-ز-گار
رو-ز-گار
در واژه سوم هم تاکید بر روی بخش سوم است. حال همین کار را با مثال های دیگر هم ادامه دهید و تاکید آنها را پیدا کنید. (در بیشتر کلمات فارسی تاکید معمولا در بخش پایانی کلمه است به همین خاطر هم تاکیدی بر اموزش آن وجود ندارد)
نحوه نمایش تاکید در حروف فونتیک
در زبان انگلیسی میزان تاکید کلمات به مراتب قوی تر از فارسی است. پس اهمیت به آن هم افزایش می یابد. از همین رو همیشه در نوشتن فونتیک کلمه تاکید آن هم نوشته می شود. برای نشان دادن تاکید یک کلمه علامت ” ˈ ” را در ابتدای بخشی از کلمه که تاکید بر روی آن قرار دارد می گذارند. به مثال های زیر دقت کنید:
absent /ˈæbsənt/
واژه absent دو بخش است: ab.sent و تاکید این واژه با توجه به جایگاه علامت بر روی بخش اول است.
combine /kəmˈbaɪn/
واژه combine هم دو بخش است: com.bine و این بار با توجه به محل علامت تاکید واژه بر روی بخش دوم از واژه است. در بخش تمرین ها در این رابطه بیشتر صحبت می کنیم.
بخش 14 – تمرین های تلفظ انگلیسی
در این بخش سعی می کنیم با دانشی که در بخش های قبل به دست آورده ایم از طریق حروف فونتیک تلفظ کلمات در زبان انگلیسی را بخوانیم و تا حدی تلفظ متفاوت کلمات در دو لهجه آمریکایی و بریتانیایی را مقایسه کنیم.
water
- تلفظ بریتانیایی water
/ˈwɔːtə(ɹ)/
- تلفظ آمریکایی water
(/ˈwɑtɚ/) /ˈwɔtɚ/
واژه water دو بخش است: wa.ter و در ابتدا می بینیم که تاکید واژه بر روی بخش اول آن است.
در تلفظ بریتانیایی در ترکیب فونتیک ما ابتدا صدای /w/ را داریم (“واو” با دهان). سپس صدای /ɔː/ (بین آ و ضمه) بعد از آن صدای /t/ (مشابه “ت”) سپس صدای /ə/ یا شوآ (بین کسره و ضمه). در نهایت صدای /r/ در پرانتز قرار گرفته این یعنی ممکن است تلفظ شود یا نه (معمولا تلفظ نمی شود).
در لهجه آمریکایی دو شکل متفاوت از از تلفظ معرفی شده. همانطور که میبینید در تلفظ آمریکایی صدای /ɔ/ برخلاف بریتانیایی یک صدا کوتاه است (به صورت کلی در لهجه امریکایی استفاده از صداهای بلند خیلی محدود است). تفاوت بعدی هم در صدای آخر این واژه است. صدای /ɚ/ همانطور که گفته شد ترکیبی از /ə/ و /r/ است پس در این لهجه R در انتهای کلمه کاملا تلفظ می شود.
agile
- تلفظ بریتانیایی agile
/ˈædʒaɪl/
- تلفظ امریکایی agile
/ˈædʒəl/
واژه agileدو بخش است: ag.ile و در ابتدا می بینیم که تاکید واژه بر روی بخش اول آن است.
در تلفظ بریتانیایی در ابتدای واژه صدای /æ/ (معادل فتحه) را داریم. سپس صدای /dʒ/ (معادل حرف “ج”) و بعد از آن ترکیب صدای /aɪ/ (تا حدی مشابه “آی”) و در نهایت صدای /l/ (معادل صدای حرف “ل”).
در تلفظ آمریکایی تنها تفاوت در صدای حرف “i” است. در اینجا به جای صدای /aɪ/ شوآ یا /ə/ را داریم و بقیه بخش ها مشابه است.
construct (فعل)
- تلفظ بریتانیایی construct
/kənˈstrʌkt/
- تلفظ آمریکایی construct
/kənˈstrʌkt/
واژه construct دو بخش است: con.struct و همانطور که می بینیم تاکید واژه بر روی بهش دوم است.
تلفظ بریتانیایی و آمریکایی برای این کلمه کاملا مشابه هستند. در ابتدا حرف C به صورت صدای /k/ (صدای حرف “ک”) تلفظ می شود. سپس یک شوآ یا /ə/ داریم (بین ضمه و کسره) و سپس صدای /n/ (صدای حرف “ن”)، بعد از آن صدای /s/ (صدای حرف “س”)، صدای /t/ (صدای حرف “ت”)، صدای /r/ (صدایی تا حدی نزدیک به “ر”)، صدای /ʌ/ (صدایی کوتاه بین آ و ضمه)، و در نهایت دو صدای /k/ (صدای حرف “ک”) و /t/ (صدای حرف “ت”)