بیشتر واژه ها و لغاتی که از زبان ترکی وارد انگلیسی شده است ، نام های جغرافیایی و قومی می باشد.
نام های اقوام ترک مانند ترکمنTurkman ، اُزبک Uzbek ، هونHun ، اُیغورUighur ، قاراقالپاق Kara-kalpak ، ترکTurk ، قرقیزKirghiz ، باشقرد Bashkir.
البته برخی از این واؤه ها ، از زمان کهن وارد انگلیسی شده است مانند واژه ی Hun .
واژه ی Turk نیز از زبان لاتین وارد فرانسوی و انگلیسی میانه شده است.
نام های جغرافیایی مانند : قره گؤل Kara kul ، ایسیک گؤلIssyk kul ، قزل قوم Kyzul kum .
شاید ریشه ی برخی از واژه های کهن انگلیسی نیز با زبان ترکی پیوند نزدیک داشته باشد مانند پسوندهای – arch ( با واژه ی ارک در ترکی به معنای قدرت) و bourg / borourgh به معنای شهر ( با واژه ی " بارک " در ترکی باستان به معنای سرا و خانه.
واژه ی bark در سنگ نوشته های ترکی کول تکین در مغولستان کنونی به سال 732 م./ 114ه. و بیلگه کاغان به سال 734 م. / 116 ه. چندین بار تکرار شده است.
در کتاب هزار ساله دیوان لغات الترک محمود کاشغری این واژه بشکل " اَو بَرق " و در فرهنگ سنگلاخ به شکل " اوی بارق " آمده است.
شاید این واژه توسط اقوام آوار و یا اقوام هون به سرگردگی آتیلا به زبان های اروپایی وارد شده است).
حال به چند مورد از واژه های ترکی در انگلیسی اشاره می کنیم:
-
aga (آقا) :
از ریشه ترکی " اکه " به معنای برادر بزرگتر. -
bairam (بایرام ) :
در کتاب هزار ساله دیوان لغات الترک به شکل " بَذرَم " آمده است. -
bey ( بگ ، بیگ ، بَی) :
از واژه های بسیار کهن ترکی باستان و یکی از مناصب سیاسی و نظامی ترکان و به معنای ثروتمند. -
beygum (بیگُم) :
در شبه قاره ی هند به اسامی شاهزاده خانم های مسلمان لفظ ترکی بیگم را اضافه می کردند. -
buran (بوران) :
از زبان ترکی وارد روسی و سپس انگلیسی شده است. -
bosh (بوش) :
از زبان ترکی به شکل kibosh وارد انگلیسی شده و اصطلاح put the kibosh on را ساخته اند. -
bashi – bozouk ( باشی بوزوق): لقب یک گروه از سربازان عثمانی.
-
caftan ( کافتان):
نوعی لباس که در کتاب هزار ساله دیوان لغات الترک به صورت " قَفتان " و در فرهنگ ترکی به فارسی سنگلاخ تالیف میرزا مهدیخان استرآبادی به شکل های " قبتان / قفتان / خفتان " آمده است. -
caique (قایق) :
از زبان ترکی عثمانی وارد ایتالیایی و سپس فرانسوی و انگلیسی شده است. -
caracal (قره قوُلاق):
نام جانوری که در فارسی به سیاه گوش یا وشق ترجمه شده است . این واژه از ترکی وارد فرانسوی و روسی نیز شده است.